Wipe a Tear is opgericht in 2013 door Emmanuel Mulindwa, die zelf opgroeide in het St Mary Kevin weeshuis, waar jarenlang een project van Muziek voor Kinderen heeft gelopen, met onder andere de Five Stars (vijf saxofonisten uit het muziekproject in SMK). St Mary Kevin Orphanage Motherhood is helaas failliet gegaan, maar we zijn daarom in 2019 dit nieuwe project gestart in Wipe a Tear Child Foundation. Het tehuis is gelegen in de wijk Masaja, in Kampala. In het tehuis wonen momenteel zo’n 60 kinderen.

Tony Sentammu en Claire Nakibuule (beide oud-leerlingen van Monique, opgegroeid in SMK en onderdeel van de Five Stars) hebben afgelopen jaren intensief muziekles gegeven op Wipe a Tear. De kleine kindjes kregen van hen les op blokfluit, melodica (blaaspiano) en ukelele, de oudere op gitaar en saxofoon.

Met pijn in het hart hebben wij moeten besluiten om de saxofoonlessen van Muziek voor Kinderen met ingang van september 2022 op de locatie Wipe a Tear te beëindigen. We hebben hiertoe besloten na een lange reeks van gebeurtenissen die ons duidelijk heeft gemaakt dat een vruchtbare samenwerking tussen de saxofoondocenten en de directie van Wipe A Tear rond de lessen niet meer mogelijk is. Zoals in het verslag van Samira en Josien te lezen is zagen onze saxofoondocenten geen toekomst meer voor de saxofoonlessen op deze locatie, onder meer omdat ze de medewerking vanuit de directie aan activiteiten rondom de saxofoonlessen misten. De directie gaf geen prioriteit en erkenning aan het belang van dit instrument en de lessen. Omdat ze het gevoel hadden dat hun lessen en creativiteit gedwarsboomd werden hebben Tony en Claire besloten te stoppen met lesgeven in Wipe A Tear. We vinden het allemaal heel erg jammer en spijtig voor de docenten en de kinderen; het was zo ontzettend leuk voor de leerlingen om les te hebben en de kinderen hebben ongelooflijk veel geleerd. Gelukkig blijven de dans- en drumlessen in Wipe A Tear nog doorgaan. We hopen dat de kids op deze locatie zo nog van ons lesaanbod kunnen genieten.

Ik ben Jeroen Beemster en ben naast mijn functie van Penningmeester voor de Stichting Muziek voor Kinderen, bankier bij de Rabobank. Dit laatste gegeven speelt mee in dit verhaal.

Als bankier bij de Rabobank ben ik bij mijn start in 2010 meegenomen in de historie van de bank. De bank is ontstaan uit een samenvoeging van Raiffeisen Bank en de Boerenleenbank. Deze twee coöperatieve instellingen komen voort uit de inspanningen van burgemeester Raiffeisen uit het plaatsje Flammersfeld.

Friedrich Wilhelm Raiffeisen was een bevlogen man. Een man met een visie en een groot rechtvaardigheidsgevoel. Een man ook die groot voorstander was van zelfredzaamheid en de kracht begreep van samenwerken. Hij zag met lede ogen aan, dat in zijn omgeving arme boeren geld moesten lenen bij woekeraars en zodoende in een uitzichtloze situatie bleven steken van diepe armoede en onderontwikkeling. Dit gegeven leidde ertoe dat Raiffeisen een coöperatie oprichtte van boeren die geldmiddelen over hadden en dit wel wilden aanwenden voor de financiering van hen die hieraan behoefte hadden. De eerste Raiffeisen (Boerenleenbank) was hiermee geboren. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een wereldwijd netwerk van verschillende coöperatievormen. Van banken tot agrarische bedrijven over de hele wereld en winkelketens in onze eigen straat. De Coöp is hier nog steeds een bekend voorbeeld van.

Bij de stichting Muziek voor Kinderen werken wij hard aan het bieden van een toekomstperspectief voor de leerlingen van Wipe a Tear in Kampala en Khule Africa in Ggaba. Door te leren muziek te maken, samen te werken en plezier te hebben, worden de kansen op een zelfstandig bestaan vergroot en stimuleren wij hiermee ook de ontwikkeling en de zelfredzaamheid van de kinderen.

Door de Corona pandemie werd het nog eens extra duidelijk hoe kwetsbaar de mensen in een land als Oeganda zijn. Als gevolg van de Covid maatregelen ontstond er een acute voedselcrisis. Transport lag stil, prijzen stegen door een enorme inflatie en omdat ook de kerken leeg bleven kwam er geen geld meer binnen bij de weeshuizen voor het inslaan van voldoende voedsel. En hoe kun je muziekles geven en muziek maken op een lege maag?

Om deze reden is door de Stichting Muziek voor Kinderen een campagne gestart om een deel van de nood te ledigen. Door acties op te zetten haalden we geld op dat specifiek bedoeld was voor het voeden van de weeskinderen. In totaal is er gedurende de pandemie € 6.000,- opgehaald en gedoneerd aan voedselhulp. Maar hoe lang ga je hiermee door? En is het geven van geld voor voedsel de beste oplossing. Ik denk zelf van niet. Ik denk wel dat het nodig was, maar dat het beter is om het gedachtegoed van Raiffeisen te volgen en ervoor te zorgen dat de weeshuizen zelfvoorzienend worden in een land dat reeds veel uitdagingen kent en nu kwetsbaarder is dan ooit. Toen kwam het idee bij ons op om te kijken of het mogelijk was om een stuk land te kopen of te pachten en hierop zelf voedsel te laten verbouwen.

In eerste instantie hebben we gekeken naar de aankoop van een stuk grond. Dit was echter onbegonnen werk en de risico’s waren simpelweg te groot. De aankoopkosten zijn te hoog en de controle op het project is te ingewikkeld als je geen lokale mensen hebt. Daarbij was het ook niet helemaal duidelijk hoe bedreven men is in de landbouw. Want landbouw vraagt heel veel kennis en ervaring. Uiteindelijk kwam Wipe a Tear zelf met een stuk land dat gepacht kon worden. Daarnaast overtuigden zij ons dat ze in staat waren om zelf voedsel te kunnen verbouwen. Hierop hebben we in gezamenlijk overleg besloten om dit een kans te geven en voor een periode van 2 jaar de pacht te betalen en Wipe a Tear van zaden te voorzien om te kijken of het gaat lukken om zelf voedsel te verbouwen op 8000 m2 grond. Dit is ongeveer 1,3 voetbalvelden.

De eerste oogst is nu in de maak en bestaat volledig uit mais. Mais is niet een heel complex landbouwproduct en groeit in het tropische klimaat van Oeganda voorspoedig. Er is kennis in de omgeving aanwezig maar de vraag is toch in hoeverre deze eerste oogst uiteindelijk succesvol zal zijn. Daarom hebben we ook besloten om minimaal twee jaar support te leveren en ervaring op te laten doen. Regelmatig krijgen we foto’s toegezonden van het veld dat volstaat met mais en de verwachting is dat we binnenkort de eerste resultaten te zien zullen krijgen van kinderen die maispannenkoeken eten van hun zelf verbouwde voedsel. En dat allemaal dankzij het gedachtengoed van Friedrich Wilhelm Raiffeisen.

De kosten voor de pacht en de zaden bedragen nog geen € 1.000,- per jaar en als we hiermee een deel van het voedseltekort kunnen terugdringen en de zelfredzaamheid kunnen vergroten, dan is dat volgens mij al een geweldig resultaat.

Op bijgaande foto’s kunt u zien wat de eerste resultaten zijn.

Het filmpje is er!

Yo Viajo – verslag van een reis naar muzikale samenwerking tussen kinderen wereldwijd

In de zomer van 2020 besloot Stichting MvK om te gaan samenwerken met Proyecto Manglar, een initiatief van de Colombiaanse muziekdocent Dario Eraso en Derk Norde.

Dario is al lange tijd actief als muziekdocent in Medellin; hij geeft les aan kinderen die opgroeien in kwetsbare omstandigheden en/of armoede. Samira heeft op haar reis naar Colombia begin 2020 intensief met hem samengewerkt.

De doelstellingen van Proyecto Manglar komen naadloos overeen met die van de Stichting Muziek voor Kinderen. Door de ondersteuning van Muziek voor Kinderen kan Dario in Colombia zijn activiteiten uitbreiden, meer kinderen bereiken en vaker lesgeven.

Gelijktijdig ontstond het idee, om de samenwerking uit te breiden naar het muzikale vlak!

Muziek is een bindmiddel – het is voor muziekmakende kinderen superleuk om in contact te komen met leeftijdsgenoten uit andere landen die ook muziekmaken. En de verbinding wordt nog sterker als je samen aan hetzelfde project werkt.

Ons doel: een muziekstuk dat door kinderen in Colombia én in Nederland én in Uganda wordt ingestudeerd en opgenomen, waarna de opnames verwerkt worden tot een gezamenlijk intercultureel en internationaal muziekfilmpje. Zo onstond “Yo Viajo”. In de tijdlijn hieronder is te lezen hoe dit project tot stand kwam en ook met welke hindernissen (vanwege Corona) we te maken kregen.

YO VIAJO – TIJDLIJN

September 2020

Dario stuurt zijn eerste versie van het stuk Yo Viajo op naar Petra Griffioen (bestuurslid MvK). Zij leidt op het Hyperion Lyceum (voormalig school van Samira) een schoolorkest met wie zij dit stuk wil gaan instuderen.

Yo Viajo is gebaseerd op het Porro Chocoano ritme, wat weer Afrikaanse roots heeft. Vanzelf komt bij Samira de gedachte op, om ook de Ugandese saxofoonleerlingen te laten meedoen met dit project.

Oktober 2020

Colombia: Dario begint in het tehuis Angeles de Amor met het instuderen van zijn stuk. Vanwege Corona mag hij het tehuis nog niet in. De kinderen zitten op het balkon en hij geeft les vanuit de tuin.

Nederland: Op het Hyperion Lyceum starten de leerlingen van het schoolorkest met het instuderen van het stuk. De repetities zijn nog in kleine groepjes vanwege Corona en regelmatig ontbreken er leerlingen die in quarantaine zitten. We nemen tijdens de repetities ook korte filmpjes op, waarin de leerlingen zich voorstellen in het Spaans, en deze sturen we op naar Colombia. Zo leren we elkaar alvast een beetje kennen. De leerlingen uit Angeles de Amor sturen vrolijke filmpjes terug.

Uganda: ook in het tehuis Wipe a Tear starten de saxofoon-leerlingen met het instuderen van het stuk, onder leiding van muziekdocenten Tony en Claire. En als we de beelden van het oefenen uit de drie landen achter elkaar zetten krijg je meteen een indruk waar het naar toe gaat!

November 2020

Dario en Derk hebben een instructiefilmpje gemaakt, waarin ze uitleg geven over het ritme “Porro Choceano”. Petra gebruikt dit filmpje weer in de repetitie met haar orkest. https://www.youtube.com/watch?v=hwISFh-avss

In Uganda wordt ook hard geoefend, hoewel dat soms gehinderd wordt door het gebrek aan voedsel. Muziek voor Kinderen zet zich in om ook geld voor voedsel op te halen.

December 2020

Filmer Hermen de Waal biedt aan om de leerlingen van het Hyperion Orkest te filmen. We plannen een opnamedag, maar die kan toch niet doorgaan vanwege de plotselinge schoolsluiting half december. Gelukkig zijn er al wel audio-opnames gemaakt een week eerder. In de Kerstvakantie brengt Petra haar opname-apparaat langs bij de individuele orkestleden om aanvullende opnames te maken.

In Uganda zijn ze druk met het organiseren van een livestream-benefietconcert, en liggen de repetities voor Yo Viajo weer even stil.

Januari 2021

In Colombia worden de audio-opnames uit Nederland en uit Colombia onder elkaar gezet door Dario.

Ook buiten worden video-opnames gemaakt, omdat we ook willen laten zien waar de kinderen leven en wonen. In Nederland zijn de maatregelen op dit moment streng, we mogen niet met het hele orkest bij elkaar komen. Daarom filmen we de leerlingen apart of in groepjes van 2.

Februari 2021

Voor Tony en Claire in Uganda is het een uitdaging om goede opnames te maken; Samira en Petra overleggen met hen via WhatsApp: Hoe kom je aan de juiste apparatuur, geluidskaart, microfoons, camera, en wat is een goede plek om op te nemen?

Maart 2021

Het is gelukt, ook de opnames in Uganda zijn gemaakt. Verzenden van de beelden is nog een hele klus, als je niet genoeg data hebt!

Nu komt het op de details aan, de editing in Colombia, vertaling. Het stuk Yo Viajo is gebaseerd op een gedicht van Ana Sofia Quinchia.

April 2021

Het muzikale gedeelte van de film is af! We willen graag dat de film begint met kinderen uit alle drie de landen die iets over zichzelf vertellen. Want dat is onze boodschap: alle kinderen, waar ze ook wonen, kunnen genieten van muziek en muziekmaken met elkaar. We gaan vol goede moed aan de slag met de interviews. Maar het blijkt alweer klus om dat materiaal te maken, te delen, te combineren, te vertalen, te monteren. Communicatie gaat via Google Translate, en af en toe heerst er zelfs Babylonische spraakverwarring.

Mei 2021

Juni 2021

HOERA onze film is helemaal klaar! Vanaf nu gaan we hem delen met iedereen die hem maar wil zien!

Van juli 2011 tot en met 2016 liep een groot project in St. Mary Kevin in Kajjansi, een dorp niet al te ver van de hoofdstad Kampala. In het tehuis wordt veel aandacht geschonken aan creatieve uitingen. Muziek voor Kinderen ondersteunt de muziek- en dansactiviteiten (brass band, popband en traditionele dansgroep) met geld voor lessen door lokale docenten, instrumentarium en vrijwilligers. In mei 2014 bezochten de Five Stars, een getalenteerde muziek-en dansgroep van SMK Amsterdam voor een uitwisseling in het kader van het Muziekmaatjes Project. Ze traden op samen met hun Nederlandse Muziekmaatjes. Het project stopte in 2016. In 2019 werd het project nog een keer nieuw leven ingeblazen met een paar maanden aan muziekles. Tony Sentamu, Brian Nsubuga en Samira Kaya gaven les in voornamelijk ukelele, blokfluit en kazoo en lekker zingen met de klassen. Hiernaast namen zij soms de brassbandles over. Helaas ging het weeshuis die zomer failliet en betekende dit dat ook het muziekproject geen toekomst meer had.

Dit project is in 2014 gestart. Monique Udo bracht een bezoek aan het huis waar 16 ex-straatkinderen wonen en maakte gedurende een week muziek met ze. Sindsdien kregen een aantal kinderen wekelijks keyboard/gitaarles van een plaatselijke docent. In januari 2015 startte Marco de Jong, student van het Utrecht’s conservatorium, met zijn afstudeerstage in Hearts Vision. Hij begeleidt de kinderen bij het schrijven van eigen rapnummers en het resultaat is op cd opgenomen. Het project stopte in 2016.

Tulip Garden is een kindertehuis, gebouwd door “Stichting Derde Wereld Hulp” (SDWH) uit Amstelveen. Er wonen zo’n 65 kinderen. Het muziekproject is in 2009 gestart met een intensief traject van 4 maanden door Monique Udo. Sindsdien werkte zij jaarlijks enkele weken met de “Tulip Garden Music Group” en geeft de groep in die periode concerten op scholen, tehuizen, ziekenhuizen etc. Daarnaast kreeg een groep van zo’n 8 kinderen wekelijks keyboardles van een plaatselijke docent. Na verloop van tijd begon één van de deelnemers aan dit project het pad van beroeps muzikant! Het project stopte in 2016.

Sinds mei 2012 is een aantal Nederlandse kinderen “muziekmaatje” met de jonge muzikanten van St. Mary Kevin. Door middel van brieven, video’s en skype ontmoetingen, maken ze kennis met elkaars leven en laten ze elkaar horen waar ze muzikaal mee bezig zijn. Twee maal per jaar organiseert MvK een “Muziekmaatjes Concert” , een benefietconcert waar geld bijeen wordt gebracht voor de projecten. Momenteel ligt dit stil, maar we zijn hard aan het werk om dit weer werkende te krijgen.

Dankzij een subsidie van het Do-Ut-des cultuurfonds hebben wij in 2011 instrumenten kunnen aanschaffen. Hiermee gaf Monique Udo naschoolse muziekles op diverse basisscholen in Amsterdam-Oost en komen kinderen die nog niet vertrouwd zijn met muziekles, op een laagdrempelige manier, in hun schoolomgeving, in contact met muziek.

2011: 2 daagse workshop in children’s home Baan Gerda in Thailand.

2011: dagworkshop voor kinderen via de HIV vereniging Nederland.

2011: 2 daagse workshop aan kinderen in Soweto, in samenwerking met Methapo Edutainment.

2012: International Music Week in de Kigali Music School, Rwanda.

2014: muzieklessen aan kinderen in de Dapperbuurt voor SW Dapper.

2014: twee weeks project in het Lord Buddha Home for Children in Bodhgaya, Noord-India.

2019: een weeks project op de basisschool Bright Angels in Katooke, Oeganda.

2019: Meerdere muziekworkshops in AZC Wilinklaan in Osdorp